Dachau toplama kampı, Nazi Sosyalist Hükümeti tarafından Mart 1933'te kurulan ilk modern konsantrasyon kampıdır. Kampın ilk kurulma amacı 'siyasi esirleri mahkum etmek' olarak tanımlanmıs. Ancak kamp, holokost sırasında Avrupa'nın çesitli noktalarından toplanan 45 bin yahudi ve çingenenin mezarı olmus. Kampta, yıllar geçtikce artan nüfus ve kötülesen kosullar ile birlikte bircok hükümlü yasamaya ve agır islerde calismaya zorlanmıs. Nisan 1945'te Amerikan askerleri tarafından kampın kapıları açılarak, kamp özgürlestirilmistir.
Dachau Toplama Kampı Nerede?
Kamp, 1933'te Münih’in yaklasık 16 km kuzey batısında, Almanya’nın güneyinde, kullanilmayan bir Mühimmat Fabrikası’nın arazisine kurulmus.
Kamp, Münih'e yakın oldugu gibi Ingolstadt, Augsburg, Regensburg ve Ulm gibi sehirlere de tren ile oldukça yakındır. Eger ki Bavyera eyaletindeyseniz ve planlanmamıs yarım gününüz veya bir tam gününüz varsa, kesinlikle Dachau konsantrasyon kampını ziyaret etmenizi öneririz.
Dachau Toplama Kampı'na Nasıl Gidilir?
Almanya'da her eyaletin kendi içinde sınırsız dolasımlı bölgesel biletleri var. Biz de Bayern ticket satın alarak Ingolstadt'tan Dachau'ya gittik. Kampa gitmek için Dachau tren istasyonunda indikten sonra, istasyonun önünde bekleyen 726 numarali otobüslere binmeniz gerekiyor. Otobüs 5 dk'da sizi kampın giris kapısına götürüyor. Bölgesel biletlerin bir diger güzel yanı da gecerlilik süresi boyunca sehir içi ulasımda da kullanılabiliyor olması.
Not: Kamp haftanın her günü saat 09:00'dan 17:00'a kadar açık. Hatırlatmak isteriz ki Almanların tatili bitmez. Gitmeden önce kampın ziyarete açık olup olmadıgını buradan kontrol edebilirsiniz.
Bu arada kampi ziyaret etmek ücretsiz.
Çocuklugumuzdaki tarih derslerinden buyana sosyal medyaya hemen her mecrada karsımıza cıkan holokost'u bilmeyenimiz yoktur belkide. Yasanan hüzünlü ve acılı hikayelerin filmlerinin ve belgesellerinin birkaçını bizde izledik ama bu hikayelerin gercek adresinde bulunmak gercekten tüyler ürpertici.
Kampın hemen girisinde, 'Arbeit Macht Frei' yazılı demir kapı sizi karsılıyor. Kapidaki yazi `Calismak sizi özgürlestirir` olarak Türkce`ye cevrilebilir. Iste bu noktadan sonra, toplama kamplariyla ilgili bugüne kadar duydugunuz tüm hikayeler gözünüzde canlanmaya basliyor.
Giriste karsiniza cikan büyük avluda hükümlüler günlük olarak toplanarak, sayim ve duyurular yapiliyormus. Avlu tutuklularin infaz yeri olarakta kullaniliyormus. Avlunun hemen saginda kalan büyük bina ise kampin ve kampta yasananlarin tarihi gelisim sürecini anlatan müze olarak kullaniliyor.
Biz müze bölümüne bayildik. Hatta kapanmayacak olsa fazladan bir saat bile harcayabilirdik. Eger ki tarihe merakiniz varsa müze öyle bir iki saatte gezilecek türden degil. Müzede anlatilan hersey o kadar detayli ve aciklayici ki, bizim kafamizda olusan ve yillardir duydugumuz `Toplama kamplari ve Yahudiler` taniminin yaninda baska seyler oldugunu ögrendik. Megersek kamplarin ilk kurulus amaci Nazi rejimine karsi gelen siyasi muhalifleri tutuklamakmis. Zamanla tutuklular arasina Yehova Sahitleri, Romanlar (Çingeneler), escinseller de eklenmeye baslanmis.
SS subaylari, 1937`de baslayan bir bucuk yillik sürede esir is gücünden faydalanarak kampi büyük bir kompleks haline getirmis. Böylece daha fazla tutukluyu burada tutup onlardan daha fazla yararlanmayi planlamis. Bu eklemelerden sonra kamp 1945`e kadar ayni hali ile kalmis. Tutuklular ayni zamanda yol yapımı ve savas üretimi gibi savasta Almanya`nin ihtiyaci olan alanlarda calistirilmis.
Tutuklularin yasadigi bloklar ve kamp alaninin bölümleri...
Aslinda kamp alaninda, birbirinin aynisi 32 adet blok varmis ama Amerikalilar bloklari bir süre kendi askeri üstleri olarak kullanmis ve kampi terkederken tüm bloklari yikmis. Günümüzde yalnizca iki tane aslina uygun yapilan örnek blok ziyaret ediliyor. Diger bloklarin yerleri sinirlari belirlenerek korunmaya devam ediyor. Kampin idari isleri ana giristeki kapinin yaninda bulunan binada yürütülüyormus. Günümüzde müze olarak kullanilan alanda ise mutfak, camasir odasi, dus odasi ve stüdyolar bulunuyormus. Kampın etrafı elektrikli tel, hendek ve 7 tane gözlem kulesi olan bir duvarla korunuyormus.
1944`te Savasin siddetinin artmasiyla birlikte kamp öylesine kalabaliklasmis ki bir yatakta sekiz kisinin yattigi zamanlarin oldugu söyleniyor. Ayni zamanda, SS subaylari tutuklularini birbirlerine düsürmek icinde bircok yöntem uygulamis. Bunlardan en bilineni escinsellere pembe kurdele takarak dikkat cekmeleri saglanmis.
Ziyaretimizde gördügümüz krematoryum bölümü 1942'de ana kampın yanına insa edilmis.
Krematoryumdaki gay odalarinda, Alman kimyagerlerin gelistirdigi Zyklon B gazı ile 100-150 kisinin aynı anda öldürüldügü söyleniyor. Gaz odalarindaki uygulamadan önce ise; cok hasta ve ölecek durumda olan tutuklular Avusturya`da ki Hartheim "ötenazi" merkezine yollaniyormus. Bu merkezlere gitmeyenleri veya gidemeyenleri SS askerleri daragacinda veya atesli silahlarla öldürüyormus.
Bonus: Toplama kamplarinin tamaminda oldugu gibi, Dachau`da da Alman doktorlari basinc odalarinda tutuklulari denek olarak kullanarak tüberküloz,hipotermi deneyleri yapip ve yeni ilaçları hasta tutuklular üzerinde denedikleri söyleniyor. Bu deneylere katilimlarda ise tutuklulara secme hakki verilmemis. Deneyler sonucunda bircok tutuklu ya hayatini kaybetmis ya da sakat kalmislar.
Nisan 1945`te Amerika tarafindan kamp ele gecirilmeden önce, kampta kayitli yaklasik 68.000 tutuklu varmis. Amerika`nin yaklasmasiyla beraber SS askerleri binlerce tutukluyu ölüm yürüyüsüne zorlamis. Kalan esirlerin coguda gitgide zorlasan olumsuz kosullar nedeniyle hayatini kaybetmis.
1933–1945 yılları arasındaki 12 yilda, Dachau'da hapsedilen tutuklularin sayısı yaklasik 206.000 olarak kaydedilmis. Tutuklular arasinda 23 tane Türk bulunuyormus. Hayatini kaybeden tutuklularin sayisi ise kayit disi bircok tutuklu da oldugu icin hiçbir zaman kesin olarak bilinemeyecek olup bircok kaynakta 45.000 olarak geciyor.
Savas sonrasi yapilan anit ve kilise
Müzeyi, örnek bloklari ve krematoryum`u gezdikten sonra vaktiniz varsa savastan sonra insa edilen Yahudi Anitini ve kamp icerisindeki kiliseyi ziyaret edebilirsiniz. Yahudi Aniti mimari olarak gercekten cok sade ve etkileyiciydi.
Dachau Toplama Kampinda ögrendiklerimizi ve gözümüze carpan tüm detaylari üslubunca sizlerle paylasmaya calistik. Eksik oldugunu düsündügünüz veya merak ettiginiz farkli noktalar varsa asagiya yorum olarak birakabilirsiniz. Tesekkürler...
Comentários