Bursa'nın Ayasofyası Ulu Camii'nin tarihini, görülmesi gereken öncelikle noktalarını ve hikayelerini sizin için maddeler halinde özetledik.
Bu yazıyı neden yazıyoruz:
Ulu Camii gibi tarihi ve dini yapıların tamamının geçmise dayalı bir hikayesi var. Bu yapıları ziyaret ederken bu hikayeleri bilmek, ziyareti anlamlı ve degerli kılıyor. Hikayesini bilmeden gezdigimiz birçok yapı için bizde ön yargılı davranıp 'ee bu muymus' dedik zamanında. Simdilerde elimizden geldigince, öncesinden az da olsa arastırmaya calısıyoruz ve ya hic vaktimiz yoksa ziyaret esnasındaki bilgilendirici panoları okuyoruz.
Ulu Camii ve Önemli Özellikleri
Ulu Camii devasa yapısıyla,iç mimarisi ve atmosferiyle yüzyıllardır Bursa'nın göz bebegi olmaya devam ediyor.
Ulu Camii, Osmanlı Camileri arasında çok kubbeli anıtsal yapıların ilkidir.
3.165 m² iç alanı ile Türkiye'de ki Ulu Camii'lerin en büyügüdür.
Bursa Ulu Camii kapalı namaz kılma alanı bakımından Osmanlı tarihinin en büyük camisidir.
Ulu Camii, büyük alimlerin eserlerinde dünyadaki besinci kutsal ziyaret noktası olarak gösteriliyormus. (Mescid-i Haram, Mescid-i Nebevî, Mescid-i Aksâ ve Sam'daki Emeviyye Camii ve Ulu Camii)
Ulu Camii Nerededir?
Bursa Atatürk caddesi üzerinde yer alan Ulu Cami'ye otobüs terminalinden gelecekler 38 numaralı otobüs ile yarım saatte, Mudanya iskelesinden gelenler F3 numaralı otobüs ile yaklasık bir saatte ulasabilirsiniz. Güzelyalı iskelesinden gelecekler ise 1GY numaralı otobüs ve ya minübüsler ile Emek metro istasyonuna gidip, ordan metroya aktarma yaparak Sehreküstü Istasyonunda inebilirler. Metro'dan sonra 10dk lık bir yürüyüs sonrasında cami'ye ulasabilirsiniz. Kisisel otomobili ile gelenler de Ulu Camii çevresinde rahat bir sekilde otopark bulabilirler.
Ulu Camii Tarihi
Yıldırım Beyazıt'ın Nigbolu Zaferi'nden sonra sehre hediye olarak 1396-1399 yılları arasında Ulu Camii insa edilmis. Aslında Yıldırım Beyazıt Bursa'ya 20 adet cami yaptırma sözü vermis ama damadı Emir Sultan'ın tavsiyesi üzerine 20 kubbeli tek bir cami yaptırmaya karar vermis. Cami'nin mimarının Mimar Ali Neccar oldugu söyleniyor fakat bununla ilgili destekleyici bir kanıt bulunmuyor. Cami açılısında ilk hutbeyi Somuncu Baba'nın okudugu söyleniyor. Camii'nin ilk imamı da Mevlid-i Serif'in yazarı Süleyman Çelebi'ymis. Bursa'da zamanın önemli liderlerinin isimlerine okul ve semt isimlerinde sık sık rastlayabilirsiniz.
1855 yılında Bursa'da yasanan büyük depremde ve sonrasında 1889'da ki yangında çokça hasar gören Ulu Cami'de çesitli tarihlerde onarımlar ve restorasyonlar yapılmıs. En son yapılan restorasyon ise 2009 yılında tamamlanmıs.
Kabe kapısının eski örtüsü Ulu Camii'ye hediye edilmis...
Mısır Seferi’nden sonra halife olan Yavuz Sultan Selim, Mekke’de Kabe’nin örtüsünü İstanbul’dan gönderilen yeni örtü ile degistirmis ve eski örtüyü Bursa'da ki Ulu Camii'ye hediye etmistir. Örtü, minberin sag tarafında asılı duruyor.
Cami'nin ortasındaki sadırvan
Caminin tam ortasında sadırvan olması pekte alısılmıs bir durum degil. Ulu Camii'nin tamda ortasındaki bu sadırvan icin bircok rivayet var ama biz en yaygın olanını size anlatalım istedik.
Vakti zamanında caminin bulundugu arazi, sahiplerinden tek tek anlasmalı olarak alınmıs. Fakat yalnızca sadırvanın bulundugu arazinin sahibi olan yaslı kadın, yerini pekte gönüllü satmamıs. Satarken yerimden, yurdumdan oldum diye bolca hayıflanmıs. Bu sebeple dönemin ileri gelen manevi liderleri, gönülsüz verilen alanda namaz kılıp ibadet etmenin uygun olmayacagını düsünerek, arazi yerine sadırvan yapılmasını önermisler.
Camii'nin minberi Kündekari sanatı ile yapılmıs...
Camideki minberde Kündekari sanatının etkileri görülmektedir. Kündekari sanatı tutkal ve çivi kullanılmadan geometrik sekilde oyularak birbirine geçme teknigi olarak tanımlanır. Minberin dogu yüzünde günes sistemi ve gezegenlerin, batı yüzünde ise galaksilerin oyma ve kabartma motiflerle tasvirlendigi söyleniyor.
Cami kapıları
Caminin dogu, batı ve kuzey olmak üzere üç kapısı vardır. Bunun dısında 1740 yılında açılan 200 yıl kadar kullanıldıktan sonra kapatılan Hünkar Kapısı'da varmıs.
Cam tavanlı kubbe
Ortada bulunan cam tavanlı kubbenin orjinalinde, cam yerine tel bir örtü bulunuyormus. Bunun nedeni caminin ısık alması ve ortadaki sadırvana yagmur sularının toplama planıymıs.
Bu özelligiyle de Anadolu Selçuklu ve ilk İslam camilerini hatırlatıyor.
Cami'deki hat sanatları
Cami'de ki duvar ve sütunlarda 19.yy hattatları tarafından yapılan 120'yi askın hat levhası ve duvar islemesi bulunuyor. Bu eserlerde dualar, hadis-i seriflerden, Allahın isimlerinden bahsediliyormus.
Cami'de ki hat levhalarından en ünlüsü ucuna lale motifi islenmis tek vav harfidir. Halk arasındaki bir inanısa göre Hızır Aleyhisselâm zaman zaman gelip bu vav harfinin önünde namaz kılarmıs. Bu sebeple vav harfinin önü her daim namaz kılanlarla dolu olurmus. Cami'deki rehberin anlatımına göre; vav harfi İslam dininde ceninin anne karnındaki sekline, elif harfide gençlige ve dinclige benzetilirmis.
Hat sanatından yapılmıs aslan figürü ise yeniçerileri ve Bektasileri hatırlatmaya yönelik bir levhaymıs.
Bizim icin Ulu Camii'nin özeti bu sekildeydi. Umarız özet yazımız ile size yardımcı olabilmisizdir. Baska seyahatlerde görüsmek üzere! :)